“ΑΛΛΑ – ΖΩ”
“Κάνω κάτι διαφορετικό – παθαίνω μεταβολή, αλλαγή – γίνομαι διαφορετικός/ή – στρέφομαι προς μια άλλη κατεύθυνση”.
Ο Δεκέμβριος και η προσμονή της αλλαγής του νέου χρόνου, μας κάνουν κάθε χρόνο
να θέλουμε με αφορμή τη νέα χρονιά να αλλάξουμε κάτι σημαντικό για εμάς. Για
παράδειγμα αλλαγή μιας συνήθειας ή μια καινούργια εργασία ή μετακόμιση ή να
χάσουμε κιλά και πολλά άλλα…
Για πολλούς ανθρώπους η ιδέα της αλλαγής τους προκαλεί δυσάρεστα συναισθήματα.
Μπορεί να προκαλέσει φόβο ή τρόμο η ιδέα να αφήσει κάποιος κάτι σίγουρο, οικείο,
σταθερό, ίδιο, ακόμα κι αν είναι ξεκάθαρο ότι δεν λειτουργεί πια ή ότι έκλεισε τον
κύκλο του.
Το οξύμωρο είναι ότι τα πάντα γύρω μας αλλάζουν έτσι κι αλλιώς… Η φύση συνεχώς
αλλάζει, η κοινωνία το ίδιο, εμείς αλλάζουμε μεγαλώνοντας. Τίποτα δεν παραμένει
στάσιμο. Η πρόοδος και η εξέλιξη είναι θεμελιώδης αρχή της ζωής του ανθρώπου.
Εξέλιξη χωρίς αλλαγή όμως δεν γίνεται.
Για κάποιους ανθρώπους η αλλαγή μπορεί να προκαλέσει έντονο άγχος και μία τυφλή
επιθυμία αποφυγής. Η υπερβολική κατανάλωση φαγητού, αλκοόλ, ύπνου και
διαφόρων άλλων επιβαρυντικών συνηθειών μπορεί να φαίνονται εύκολα και βολικά
σε σχέση με μια αλλαγή που δεν ξέρει κάποιος πού θα τον οδηγήσει. Το μονοπάτι της
αλλαγής είναι άγνωστο, απάτητο και εμπεριέχει ρίσκο. Όσο κι αν κάποιοι κάνουν από
πριν τους υπολογισμούς τους για το τί τους περιμένει…
Και κάπως έτσι μπορεί να συνεχίζεται μια ζωή… Αυτοματικά, σταθερά, σίγουρα,
χωρίς πολλές απαιτήσεις, στα ίδια «ασφαλή» μονοπάτια που τόσο εύκολα
περπατιούνται. Με οποιοδήποτε κόστος και θυσία μπορεί να αγωνίζεται κάποιος να
κρατήσει κάτι παλιό διατηρώντας συνήθειες, συμπεριφορές, ακόμα και φθαρμένα
αντικείμενα. Γιατί η αλλαγή μπορεί να δείχνει ή να ακούγεται απειλητική.
Ο φόβος της αλλαγής και του αγνώστου, φαντάζουν σαν ένα μαύρο πελώριο και
άσχημο τέρας που θέλει να κοροϊδέψει, να εκμεταλλευτεί ή να κατασπαράξει το
επόμενο θύμα.
Στην πραγματικότητα ο φόβος της αλλαγής και του αγνώστου μπορεί να εμποδίσει
την προσωπική εξέλιξη και την αναγνώριση του πλήρους δυναμικού ενός ατόμου.
Το σημαντικότερο πράγμα που χρειάζεται να κάνει κάποιος που θέλει βαθιά μέσα του
να αλλάξει είναι να φωτίσει τη σκιά του εαυτού του. Εκείνη την πλευρά που πολλές
φορές με νύχια και με δόντια παλεύουμε να κρύψουμε από τους ίδιους τους εαυτούς
μας. Χωρίς αναγνώριση και αποδοχή αυτής της πλευράς δεν υπάρχει εξέλιξη.
Και πώς θα γίνει αυτό;
Καταρχάς να δούμε από άλλη οπτική τα λάθη και τις αποτυχίες του παρελθόντος.
1. Δεν υπάρχει λάθος και δεν υπάρχει αποτυχία.
Σταματήστε να βάζετε ταμπέλες στους εαυτούς σας και στους άλλους. Το λάθος είναι
ένα μάθημα που γίνεται για να μάθουμε μέσα από αυτό και να μην το επαναλάβουμε
και η αποτυχία είναι μία εμπειρία που χρειάζεται να έχουμε για το μέλλον.
2. Άλλο φόβος και άλλο φοβία.
Ο φόβος είναι μέρος της επιβίωσης μας, αρκεί να ξέρουμε να τον διαχειριζόμαστε
σωστά. Για παράδειγμα έρχεται με ταχύτητα ένα αυτοκίνητο κατά πάνω μας…Δεν θα
πούμε « Ααα… δεν τρέχω να σωθώ γιατί είμαι ατρόμητος!» Εννοείται ότι αυτοματικά
ο εγκέφαλος μας θα μας δώσει την ώθηση να τρέξουμε για να αποφύγουμε το
αυτοκίνητο. Και ευτυχώς που υπάρχει αυτή η εντολή του εγκεφάλου και μας έχει
σώσει από παρόμοιες κακοτοπιές.
Ο γενναίος δεν είναι άφοβος.
Απλά ξέρει να διαχειρίζεται σωστά τους φόβους του. Εννοείται ότι σε μία αλλαγή
μπορεί να φοβηθούμε και είναι απόλυτα φυσιολογικό! Το θέμα είναι ποιος θα νικήσει.
O φόβος της αλλαγής ή η έντονη επιθυμία να προχωρήσουμε παρακάτω; Πολλές
φορές κατά την διαδικασία μιας αλλαγής μπορεί τα πόδια να τρέμουν και η καρδιά να
χτυπά δυνατά και το άτομο να προχωράει προς την αλλαγή. Αυτό δείχνει ότι ναι μεν
φοβάται αλλά είναι τόσο έντονη η επιθυμία και η ανάγκη για αλλαγή που ο φόβος
μένει πίσω.
3. Θα χρειαστεί να βιώσετε το πένθος και την απώλεια του παρελθόντος.
Κάθε αλλαγή είτε είναι ευχάριστη είτε είναι δυσάρεστη, προκαλεί μια μορφή
πένθους. Αυτό συμβαίνει σε κάθε μεταβατική περίοδο της ζωής μας. Ο αποχωρισμός
του παρελθόντος είτε αυτό μπορεί να έχει προκύψει από την αλλαγή σπιτιού,
εργασίας, χωρισμού, μοτίβου συμπεριφοράς, η γέννηση ενός παιδιού κ.τ.λ.,
παραμένει να είναι μια απώλεια για τον άνθρωπο. Ακόμα και καλύτερα να είναι μετά,
η αντίδραση του ανθρώπου στην απώλεια είναι απόλυτα φυσιολογική. Για
παράδειγμα η γέννηση ενός παιδιού το οποίο είναι από τις πιο ευχάριστες αλλαγές για
έναν άνθρωπο (όσο κι αν μπορεί να κάνει εντύπωση) περνάει το άτομο από μια
περίοδο πένθους. Της παλιάς ζωής που καλείτε να αφήσει πίσω και της καινούργιας
που είναι μπροστά του.
Το πένθος δεν είναι συναίσθημα αλλά μια απόλυτα φυσιολογική εσωτερική διεργασία
- αντίδραση του εγκεφάλου απέναντι σε κάθε είδους απώλεια. Μην βιάζεστε να
επιταχύνετε αυτή την διαδικασία. Για τον κάθε άνθρωπο είναι μία ξεχωριστή
διαδικασία που χρειάζεται να επεξεργαστεί με τον εαυτό του.
Το πένθος δεν είναι συναίσθημα αλλά μια απόλυτα φυσιολογική εσωτερική
διεργασία – αντίδραση του εγκεφάλου απέναντι σε κάθε είδους απώλεια. Μην βιάζεστε να
επιταχύνετε αυτή την διαδικασία. Για τον κάθε άνθρωπο είναι μία ξεχωριστή
διαδικασία που χρειάζεται να επεξεργαστεί με τον εαυτό του.
4. Ξαναδείτε από άλλη σκοπιά τους σημαντικούς άλλους για εσάς που καθορίζουν τις ζωές σας!
Εδώ βοηθάει πολύ η ετεροπαρατήρηση. Παρατηρήστε τα άτομα που για εσάς είναι
πρότυπα και τους έχετε τοποθετήσει σε «βάθρο». Δείτε τις ζωές τους και έπειτα δείτε
αν θέλετε να ζείτε τη δική τους ζωή. Ακούγεται λίγο «βαρύ» αλλά όταν το κάνετε θα
ανακουφιστείτε και θα ελαφρύνετε. Αποφασίστε τί θέλετε από τη ζωή σας. Πώς να
είσαστε, ποια είναι τα όνειρα σας, με ποιους θέλετε να προχωρήσετε. Είναι λυτρωτικό
να βρείτε την δική σας αλήθεια, πώς θέλετε να ζείτε τη δική σας ζωή χωρίς
μιμητισμούς, συγκρίσεις και κοινωνικά στερεότυπα που σας κρατάνε πίσω και
εμποδίζουν την πορεία σας.
Πείτε την αλήθεια στον εαυτό σας.
Σε κανέναν άλλο.
Μόνο σε εσάς.
Όλες οι απαντήσεις είναι μέσα σας και την κατάλληλη στιγμή που θα είσαστε έτοιμοι
θα τις ανακαλύψετε.
Τζίνα Παναγιωτίδη
Εικαστική Ψυχοθεραπεύτρια
