Η Ελένη είναι μια νεαρή μαμά 3 μικρών παιδιών 4, 7, και 9 ετών. Όταν ήρθε στην πρώτη μας συνεδρία είχε ανάμεικτα συναισθήματα, πολλές απορίες, αρκετές αμφιβολίες και λίγη…….υπομονή.
«Λατρεύω τα παιδιά μου, αλλά το να είμαι υπομονετική μαζί τους είναι δύσκολο. Με κάνετε να νιώθω ότι μπορώ να το κάνω και ίσως να σταματήσω να φωνάζω.
Αλλά εδώ είναι η ερώτησή μου. Λειτουργεί πραγματικά; Δεν με μεγάλωσαν έτσι.
Ίσως μπορώ να παραμείνω ήρεμη κατά τη διάρκεια ενός ξεσπάσματος, αλλά δεν είμαι Αγία. Και εάν δεν είμαι όπως «πρέπει» ως γονιός; τότε τι γονιός είμαι;
Αν τα κάνω όλα αυτά που μου λέτε, τα παιδιά μου θα συμπεριφέρονται καλύτερα και θα ακούν καλύτερα; Ή απλώς θα εκμεταλλευτούν το γεγονός ότι είμαι καλή και θα το κάνουν ακόμα χειρότερα; Το να δίνεις συμβουλές είναι εύκολο».
Η Ελένη είχε δίκιο. Το να δίνεις συμβουλές είναι εύκολο.
Πως μπορείς όμως να παραμείνεις υπομονετικός, όταν τα παιδιά σου αντιδρούν έντονα;
Πως μπορείς να δείξεις ενσυναίσθηση και να μην φωνάξεις όταν θέλεις το παιδί σου απλώς να συνεργαστεί και εσύ να χρειάζεται να διαχειριστείς τόσα αρνητικά συναισθήματα που κυριολεκτικά σε κατακλύζουν;
Αυτό που καταρχάς είπα στην Ελένη ήταν ότι ένας νέος γονιός έχει ανάγκη από σημεία αναφοράς αλλά όχι από συμβουλές και ότι δεν υπάρχει «τέλειος» γονιός, αλλά υπάρχουν πολλοί τρόποι να είσαι «καλός γονιός». Θα χρειαζόταν λοιπόν να θυμάται τρία πράγματα:
- Τα παιδιά, μας λένε αυτό που έχουν ανάγκη.
- Οι γονείς μπορούν να καταλάβουν τα παιδιά τους και να έχουν μια σωστή στάση απέναντι τους, φθάνει να μην υπακούν αυτόματα σε παιδαγωγικές αρχές, να μην εγκλωβίζονται σε άτεγκτα γνωστικά σχήματα απόρροια της δικής τους ανατροφής ή των τραυμάτων της παιδικής τους ηλικίας.
- Δεν υπάρχουν έτοιμες απαντήσεις, αλάνθαστες συνταγές. Καλύτερα είναι να βρούμε την ταυτότητα μας ως γονείς που θα βασίζεται στην επίγνωση του εαυτού μας και των συναισθημάτων μας.
Κατόπιν, ενθάρρυνα την Ελένη να αρχίσει να λειτουργεί σχεδόν προληπτικά, καλύπτοντας τις συναισθηματικές ανάγκες των παιδιών της ανάλογα με τα αναπτυξιακά τους στάδια. Με αυτόν τον τρόπο θα έσπερνε νωρίς, για να θερίσει τους καρπούς της σχέσης της με τα παιδιά της στα «κρίσιμα» χρόνια της εφηβείας, όταν τα αναπτυξιακά ορόσημα θα αποτελούν ούτως ή άλλως πρόκληση και θα δημιουργούν τριβές στις σχέσεις της με τα παιδιά.
Σταθήκαμε στην διαπίστωση ότι δεν είναι πάντα εύκολο να ακούμε τα συναισθήματα των παιδιών και μάλιστα τόσων διαφορετικών ηλικιών. Μας ταρακουνούν, απειλούν την εντύπωσή μας ότι είμαστε «καλή» μητέρα ή «καλός» πατέρας. Μας κάνουν να νιώθουμε ανασφάλεια. Και εάν τολμούσαμε να το ομολογούσαμε θα θέλαμε πολύ να μην κλαίνε, να μην φωνάζουν και να μην κυλιούνται κάτω….
Μόνο που τα συναισθήματά τους είναι ότι πολυτιμότερο έχουν, εκεί κατοικοεδρεύει το αίσθημα της ταυτότητάς τους, η αίσθηση της ίδιας τους της ζωής. Το συναίσθημα είναι η κίνηση της ζωής που υπάρχει μέσα τους.
Η Ελένη ήθελε να της εξηγήσω εναγωνίως και το τι σημαίνει «να λειτουργώ προληπτικά». Την καθησύχασα , αναφέροντας ότι αρχικά θα εστίαζε σε ορισμένα σημεία αναφοράς που θα μπορούσαν να χτίσουν βήμα-βήμα το νέο γονεϊκό στυλ ανατροφής που ήθελε:
- Να «ακούει» και να προσπαθεί να καταλαβαίνει τι «λένε» τα παιδιά της. Το να ακούει με σεβασμό τα συναισθήματα τους, δεν θα συνεπαγόταν τη συστηματική ικανοποίηση των απαιτήσεων τους.
- Να λειτουργεί με ενσυναίσθηση δηλαδή να προσπαθεί να βλέπει τα πράγματα από την δική τους οπτική και να διατηρεί την σύνδεση μαζί τους.
- Να σκέφτεται διπλά, τι μήνυμα θα ήθελε να τους μεταδώσει τις κρίσιμες στιγμές και τι θα μάθαιναν τα παιδιά από αυτό.
- Να ρωτά τον εαυτό της, γιατί λέει αυτό που λέει τις κρίσιμες στιγμές.
- Να μην φοβάται να κάνει λάθη. Το πως διαχειριζόμαστε αυτά τα λάθη είναι που μετράει και κατά τον ίδιο τρόπο να «επιτρέπει» τα λάθη και στα παιδιά της.
Η επόμενη συνεδρία έγινε ένα μήνα μετά, ώστε η Ελένη να είχε αρκετό χρόνο να δουλέψει επάνω σε αυτά τα σημεία και να κάνει την πρώτη της αυτοπαρατήρηση.
Αυτό που η Ελένη παρατήρησε και πολύ γλαφυρά μου ανέφερε, όταν συναντηθήκαμε ήταν ότι:
«Δεν ήμουν πάντα καλή σε αυτό και μερικές φορές έπιανα τον εαυτό μου να ανταποδίδει τις εκρήξεις… αλλά μετά έπιανα τον εαυτό μου…και προσπαθούσα να θυμηθώ πώς πρέπει να είναι για αυτά τα μικρά παιδιά.
Προσπαθούσα πραγματικά σκληρά να βάλω τον εαυτό μου στη θέση τους. Είναι δύσκολο, αλλά σταματούσα τον εαυτό μου, έπαιρνα μια βαθιά ανάσα και άλλαζα ταχύτητα σε έναν πιο συμπονετικό εαυτό…πολλά αλλάζουν…όχι σε δευτερόλεπτα, αλλά συνήθως μέσα σε 10 λεπτά περίπου.
Είναι δύσκολο γιατί έχω τρία μικρά, οπότε για να βρω χρόνο να εστιάσω σε ένα και να καθίσω μόνη μαζί του και να το λύσω, μπορεί να είναι μια πράξη ταχυδακτυλουργίας. Όταν δίνω time in, τώρα πηγαίνω πάντα μαζί τους. Αν είναι βίαια, κρατάω αποστάσεις, κλείνοντας την πόρτα αν χρειαστεί…αλλά κρατάω πάντα τη σύνδεση.. Το να τα ενημερώσω, ότι τα συναισθήματά τους είναι εντάξει και ότι είμαι εκεί μαζί τους καθώς εξοργίζονται, έχει κάνει μια μεγάλη διαφορά.
Θέλω να χτίσω μια σχέση εμπιστοσύνης με τα παιδιά μου τώρα που είναι μικρά.
Με τους γονείς μου, που ασκούσαν τις παλιές μεθόδους πειθαρχίας, δεν είμαστε πολύ δεμένοι ακριβώς για αυτό τον λόγο. Δεν θα επαναλάβω αυτόν τον κύκλο και προσπαθώ σκληρά να ασκήσω το νέο γονεϊκό στυλ. Μέχρι στιγμής βλέπω ότι λειτουργεί και αυτό μου δίνει την δύναμη να συνεχίσουμε!!!
Τι ήταν αυτό , που έκανε την ουσιαστική διαφορά στην Ελένη και συνετέλεσε στην απόφασή της να συνεχίσει τις συνεδρίες;
Άλλαξε η πρόθεσή της!!!!
Κάποιες μέρες μπορεί να ήταν καλή σε αυτό και κάποιες μέρες απλά το έχανε. Εντελώς. Και αυτό συνέβαινε συνήθως όταν βιαζόταν , όταν ήταν κουρασμένη σωματικά και συναισθηματικά. Όμως δεν χρειαζόταν να είναι τέλεια. Αρκούσε μία μικρή αλλαγή και ένα βήμα τη φορά.
Κατανόησε ότι μερικές φορές το καλύτερο που μπορούσε να κάνει ήταν να επανορθώσει, να επανασυνδεθεί και να προσπαθήσει ξανά αργότερα.
*Στο Πρότυπο Ιατρείο Δημιουργικής Ψυχοθεραπείας λειτουργεί τμήμα Γονεϊκής Αυτογνωσίας σε συνεργασία με την Οικογενειακή Σύμβουλο,Professional Parent Coach και Ειδική Παιδαγωγό Βλάγκα Ράνια.
Για περισσότερες πληροφορίες, πατήστε εδώ.
