Πολλοί γονείς πιστεύουν ότι το διαζύγιο θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στα παιδιά τους. Αρκετοί γονείς, ανησυχούν τόσο πολύ για αυτό που παραμένουν σε δυστυχισμένους ή ακόμα και βίαιους γάμους.
Τι λέει η έρευνα; Είναι πάντα καλύτερο να μένουμε μαζί για τα παιδιά;
Η βραχυπρόθεσμη απάντηση είναι, συνήθως ναι. Τα παιδιά ευδοκιμούν σε προβλέψιμες, ασφαλείς οικογένειες με δύο γονείς που τα αγαπούν και αγαπούν ο ένας τον άλλον.
Ο χωρισμός είναι ανησυχητικός, αγχωτικός και αποσταθεροποιητικός, εκτός εάν υπάρχει γονική κακοποίηση ή σύγκρουση.
Μακροπρόθεσμα ωστόσο, το διαζύγιο μπορεί να οδηγήσει σε πιο ευτυχισμένα αποτελέσματα για τα παιδιά. Όταν οι γονείς διαφωνούν ή είναι ασυμβίβαστοι με έναν βαθύ και διαρκή τρόπο, το διαζύγιο μπορεί να είναι μια ανακούφιση για τα παιδιά, μια ευκαιρία να αναπνεύσουν πιο υγιή αέρα, χωρίς τις εντάσεις μιας δυστυχισμένης σχέσης. Όταν οι αλλαγές στη δομή της οικογένειας αντιμετωπίζονται σωστά, τα παιδιά βιώνουν μια προσωρινή αναστάτωση αλλά μπορούν να επιτύχουν μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα και δύναμη.
Επομένως, εάν σκέφτεστε την ικανότητα των παιδιών σας να δημιουργούν ευτυχισμένες, παραγωγικές ενήλικες ζωές για τον εαυτό τους τότε, η απάντηση είναι όχι.
Προσπαθήστε να κάνετε το γάμο σας να λειτουργήσει, αλλά μην μένετε σε μια δυστυχισμένη σχέση μόνο για χάρη των παιδιών σας.
Πως μπορεί το διαζύγιο να επηρεάσει τα παιδιά ;
Πολλά προβλήματα έχουν καταγραφεί σε παιδιά διαζευγμένων γονέων:
- αγωνία, θυμός, άγχος και δυσπιστία
- φόβος, παλινδρόμηση
- αίσθημα ενοχής
- ακαδημαϊκά προβλήματα
- παραβατικές συμπεριφορές
- χρήση ουσιών
- συναισθηματικά προβλήματα
- ριψοκίνδυνη συμπεριφορά
Ποιοι παράγοντες μπορούν να ρυθμίσουν τον αντίκτυπο του διαζυγίου;
Τα περισσότερα παιδιά των οποίων οι γονείς έχουν χωρίσει είναι ανθεκτικά και μετά από ένα ή δύο χρόνια δεν παρουσιάζουν κανένα από αυτά τα ακαδημαϊκά, συμπεριφορικά ή ψυχολογικά προβλήματα. Προσαρμόζονται στις νέες συνήθειες και γίνονται άνετα με τις νέες ρυθμίσεις διαβίωσης.
Η πιθανότητα καλών αποτελεσμάτων για τα παιδιά, αυξάνεται όταν τουλάχιστον ένας από τους γονείς:
- διασφαλίζει την ασφάλεια και την σταθερότητα
- είναι ζεστός, στοργικός και ανοιχτός με τα παιδιά
- σέβεται και μιλάει καλά για τον άλλο γονιό
- συνεργάζεται με τον άλλο γονέα για θέματα που αφορούν τα παιδιά
- διευκολύνει τη συνεχή, τακτική και αξιόπιστη επαφή με τον άλλο γονέα
- έχει σαφείς και λογικές προσδοκίες από τα παιδιά
- παρέχει στενή αλλά με σεβασμό παρακολούθηση
- υποστηρίζει την ενδυνάμωση και την αυτονομία
- διδάσκει καλές δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων και αντιμετώπισης
- διατηρεί ένα δίκτυο κοινωνικής υποστήριξης με την ευρύτερη οικογένεια, τους γείτονες και την κοινότητα
- αναζητά επαγγελματική βοήθεια για τον εαυτό του ή τα παιδιά, όταν αυτό απαιτείται
Μεγάλες μακροπρόθεσμες μελέτες δείχνουν, ότι παρόλο που πολλά παιδιά αντιμετωπίζουν βραχυπρόθεσμα προβλήματα και αποτυχίες, η συντριπτική πλειοψηφία ανακάμπτει μετά από ένα ή δύο χρόνια. Συνολικά, τα παιδιά διαζευγμένων γονέων γίνονται καλά προσαρμοσμένοι ενήλικες, εφόσον έχουν τουλάχιστον έναν στοργικό γονέα που παραμένει προσηλωμένος στην ευημερία τους ενώ μπορούν να επωφεληθούν βλέποντας τους γονείς τους να αποφασίζουν για την ευτυχία και την εκπλήρωση.
Αυτό που αναδεικνύεται με τα χρόνια είναι, ότι η ευεξία των παιδιών δεν εξαρτάται τόσο από την δομή την οικογένειας όσο από τις σχέσεις των συζύγων/γονιών και ειδικότερα:
- Από τις δυνατές σχέσεις και με τους δύο γονείς (όταν αυτό είναι δυνατό και όταν το παιδί θέλει)
- Από την διατήρηση και την εξέλιξη της γονεϊκής ικανότητας
- Από την ελάχιστη έκθεση σε συγκρούσεις και διαμάχες
Είναι σημαντικό να θυμόσαστε ότι ο χωρισμός και το διαζύγιο των γονιών μπορεί να γίνει μια τραυματική εμπειρία στη ζωή των παιδιών. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα συμβεί. Μερικές φορές ένα διαζύγιο μπορεί να κάνει καλό αν η οικογενειακή κατάσταση ήταν ανθυγιεινή από την αρχή. Είναι απαραίτητο να παρέχετε στα παιδιά τη μέγιστη προσοχή και όλες τις απαραίτητες εξηγήσεις κατά τη διάρκεια του διαζυγίου.
*Στο Πρότυπο Ιατρείο Δημιουργικής Ψυχοθεραπείας της Dr. Μαρίας Λεβέντη λειτουργεί τμήμα Γονεϊκής Αυτογνωσίας σε συνεργασία με την Οικογενειακή Σύμβουλο, Professional Parent Coach και Ειδική Παιδαγωγό Ράνια Βλάγκα.