Κάθε θεραπευτής έχει όρια στο εύρος της πρακτικής του.
Μαγική φόρμουλα για να μπορείς να αντιμετωπίσεις και να διαχειριστείς όλα τα περιστατικά, όλους τους πελάτες και όλα τα προβλήματα που παρουσιάζονται δεν υπάρχει.
Υπάρχει όμως η Εποπτεία! Γι’ αυτό και με το που παίρνεις το πτυχίο…ξεκινάς το ταξίδι σου ως νέος επαγγελματίας ψυχικής υγείας, με μια ερώτηση στα χείλη:
«Πού θα βρω έναν καλόν επόπτη»;
Στην αρχή βέβαια, η έννοια της εποπτείας σου μοιάζει λίγο-πολύ θολή.
(Ίσως, όχι και άδικα εδώ που τα λέμε, καθώς είναι πολύ πιθανό να μην έχεις λάβει και πολλές πληροφορίες για το τι η εποπτεία πραγματικά είναι).
Συνήθως λοιπόν, ως πρωτοεμφανιζόμενος στον επαγγελματικό στίβο αναρωτιέσαι «Τι είναι η εποπτεία; διδασκαλία, θεραπεία, συμβουλευτική? Όλα αυτά μαζί;» και κάπου εκεί αρχίζεις το ψάξιμο.
Όντας αρχάριος και κάνοντας δειλά τα πρώτα σου βήματα – στις περισσότερες των περιπτώσεων- δεν ψάχνεις η αλήθεια και για πολύ…παρά μόνο αρκείσαι, σε μια κλινική επίβλεψη, που πρωτίστως να είναι φθηνή, ευχόμενη/ος να μην αποδειχθεί αναποτελεσματική, ή στη χειρότερη των περιπτώσεων επιβλαβής (γιατί υπάρχουν και αυτά)!
Με τον καιρό όμως (και πάλι καλά!), έρχεται η γνώση και η εμπειρία!
Έχοντας λοιπόν στη πορεία της «ενηλικίωσης σου ως θεραπευτής», αντιμετωπίσει πολλές μα πολλές εσωτερικές και εξωτερικές συγκρούσεις έχοντας τιθασεύσει τις αμφιβολίες για τον εαυτό σου, έχοντας ενισχύσει την αυτοπεποίθηση σου ως «ειδικός» και έχοντας ξεπεράσει τον σκόπελο του «πώς να μεταβώ από τον ένα επόπτη στον άλλον»…
Φτάνεις και συνειδητοποιήσεις πως:
«Καλή εποπτεία» δεν σημαίνει απλά και μόνο απόκτηση νέων δεξιοτήτων για να εξυπηρετήσω καλύτερα τους πελάτες μου.
Και «καλός επόπτης», δεν είναι αποκλειστικά εκείνος που ακολουθεί την ίδια θεραπευτική προσέγγιση με εσένα!
Άρτεμις Μίχα
Καλωσόρισες επισήμως στο σημείο της επαγγελματικής σου σταδιοδρομίας που μύθοι, τείχη και πεποιθήσεις γκρεμίζονται!!
Για μένα το σημείο αυτό ή μάλλον η στιγμή εκείνη, ήρθε το απόγευμα μιας Πέμπτης -όταν μετά από πτυχία μεταπτυχιακά, σεμινάρια, εξειδικεύσεις, διαφορετικούς επόπτες και πολλές ώρες ατομικής και ομαδικής δουλειάς, συναντήθηκα με τη Μαρία Λεβέντη.
Τα πέντε πρώτα κιόλας λεπτά συνάντησης μαζί της, με έχουνε αβίαστα «υποχρεώσει» να αντιμετωπίσω την πιο απλή, ανείπωτη συνήθως στον κύκλο μας, αλήθεια:
«Βεβαιώσου ότι εσύ και ο επιβλέπων σου ταιριάζετε πολύ»!
Τι εννοώ πίσω απ’ τις γραμμές ;
- Εννοώ πως η έλλειψη συμβατότητας μεταξύ επόπτη και θεραπευτή (ειδικά στα πρώτα βήματα) σε όλους μας λίγο-πολύ (προσωπικά ή επαγγελματικά) έχει στοιχίσει, οπότε θέλει προσοχή.
- Εννοώ πως συχνά, οι πιο πολλοί από τους θεραπευτές καταλήγουμε με έναν επόπτη που μας «ανατέθηκε», αντί να επιλέγουμε ενεργά τον κατάλληλο για εμάς.
- Εννοώ πως εκτός από το γνωσιακό υπόβαθρο και η προσωπικότητα του επόπτη, παίζει -όχι μικρό αλλά- πρωταγωνιστικό ρόλο στο αν, κατά πόσο και πώς αυτό το άτομο μπορεί να γίνει μέντορας: θα με εμπνεύσει σαν θεραπευτή, θα μου μεταγγίσει ένα αίσθημα ασφάλειας, θα δημιουργήσει μια καθαρότητα εικόνας στα θεραπευτικά προβλήματα που αντιμετωπίζω και θα με βοηθήσει να αποκτήσω ο ίδιος ξεκάθαρη κατεύθυνση.
Οπότε χιλιοτσέκαρε, αν ο άνθρωπος που έχεις απέναντι σου πράγματι
- σε καταλαβαίνει
- σε κάνει να αισθάνεσαι ελεύθερη/ος να πεις οτιδήποτε θέλεις χωρίς να φοβάσαι ή να φοβάται την κριτική
- είναι ειλικρινής χωρίς να διστάζει και να σε προκαλέσει!
Με τη Μαρία Λεβέντη, 5 λεπτά χρειάστηκαν, δυο οξυδερκείς παρατηρήσεις της και η ασφάλεια και εμπιστοσύνη που μου ενέπνευσε η στάση και ο λόγος της, για να καταλάβω ότι «Ναι», εγώ είχα πέτυχει Jackpot στην ανεύρεση του επόπτη που όχι μόνο χρειαζόμουν αλλά και μου αναλογούσε μετά από τόσες ώρες διαβάσματος, δουλειάς προσωπικής, απογοητεύσεις, ελπίδες και πολλές καταθέσεις ενέργειας και ψυχής.
Και αυτό είναι μόνο η αρχή, καθώς προχωρώντας σε συνεργασία και πλέον εποπτική σχέση μαζί της, όλα τα κουτάκια στη λίστα με τα χαρακτηριστικά του «ολοκληρωμένου επιβλέποντος» για μένα γράφουν check!.
Βασικότερο όλων, η πλούσια εμπειρία της στην ψυχοθεραπεία και με τις 3 βασικές προσεγγίσεις: ψυχαναλυτική, ανθρωπιστική και γνωστική- συμπεριφορική θεραπεία.
(Γιατί ένα πολύ σημαντικό προσόν του επόπτη που θα επιλέξεις -το οποίο επίσης συνήθως μένει στα μισόλογα – είναι η πολυετή και ευρεία γκάμας εμπειρία του).
Και εμπειρία στο δικό μας επάγγελμα σημαίνει γνώσεις ουσιαστικές, πρακτικές, θεωρητικές και φιλοσοφικές αξίες, ηθική, κοινωνική συνείδηση, αυτογνωσία και ανοιχτότητα.
Με λόγια απλά σημαίνει:
- ένας επόπτης που λειτουργεί ως μέντορας, ως πρότυπο, μοιράζοντας στάσεις, εμπειρίες, προοπτικές, σε θεωρητικές αλλά και πρακτικές διαστάσεις.
- Ένας επόπτης που φέρει τις ιδιότητες και των καλών δασκάλων και των καλών θεραπευτών και των καλών συμβούλων.
- ακούει, που είναι ανοιχτός και πάνω απ’ όλα
- γνωρίζει πως να ασχοληθεί με άλλα μοντέλα και να σε βοηθήσει να «ξεκολλήσεις» όταν χρειάζεται -υποδεικνύοντας σου λύσεις και διαφορετικές οπτικές (από παραπάνω από ένα πεδία).
Γνώσεις που πίστεψε με, θα σου φανούν πολύτιμες, σε ένα χώρο που…
Τίποτα και κανένας μας δεν είναι μονοδιάστατος! Ούτε η δουλειά μας, ούτε οι θεραπευόμενοι μας και φυσικά ούτε η ανθρώπινη ψυχή!
Άρτεμις Μίχα
Έχοντας λοιπόν απέναντι μου τη Μαρία Λεβέντη (Ψυχίατρο, Εμπνεύστρια της 1ης ελληνική μεθόδου αυτοβελτίωσης, Συγγραφέα και λειτουργό της ‘Δημιουργικής ψυχοθεραπείας’ ως μέσο έκφρασης και θεραπείας μέσα από την τέχνη), εγώ βεβαιώθηκα τότε, για 3 πράγματα, από την πρώτη στιγμή:
- πως η γνωστή στο χώρο μας φράση: «η καλή εποπτεία είναι Τέχνη και Επιστήμη μαζί», έχει βρει ως υψηλή ιδέα, την ενεργό εκπρόσωπο και ενσαρκωτή της.
- πως εγώ ως ψυχοθεραπευτής, έχω βρει το ουσιαστικό back-up του συστήματος μου! και
- πως η προσωπική και επαγγελματική μου εξέλιξη, δουλειά και απόδοση έχουν βρει τον «κύριο ρυθμιστή» φόρτισης, σταθεροποίησης και απόδοσης που χρειάζονται!
Δρ. Μαρία Λεβέντη ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ!
Άρτεμις Μίχα
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
BA (Sc) Psychology
MΑ (Ed) Counseling Studies
