Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD), είναι μια Διαταραχή Προσωπικότητας που κάνει ένα άτομο να βιώνει μια συντριπτική ανάγκη για τάξη, τελειομανία (χωρίς χώρο για ευελιξία) που τελικά επιβραδύνει ή παρεμποδίζει την ολοκλήρωση μιας εργασίας , ένα διανοητικό και διαπροσωπικό έλεγχο.
Τα άτομα με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD) :
- έχουν μια εμμονική ανάγκη να ακολουθούν κανόνες, καθώς και έναν ηθικό κώδικα από τον οποίο δεν θα παρεκκλίνουν. Νομίζουν δηλαδή ότι έχουν πάντα δίκιο.
- δυσκολεύονται να εκφράσουν τα συναισθήματά τους.
- δυσκολεύονται να δημιουργήσουν και να διατηρήσουν στενές σχέσεις με τους άλλους.
- είναι εργατικά, αλλά η εμμονή τους με την τελειότητα μπορεί να τους κάνει αναποτελεσματικούς.
- συχνά αισθάνονται αγανακτισμένα και θυμωμένα.
- συχνά αντιμετωπίζουν κοινωνική απομόνωση.
- μπορεί να βιώσουν άγχος που εμφανίζεται με κατάθλιψη
Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD), πολλές φορές συγχέεται με την Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD). Ωστόσο, δεν είναι ίδιες.
Τα άτομα με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD, δεν έχουν ιδέα ότι υπάρχει κάτι κακό με τον τρόπο που σκέφτονται ή συμπεριφέρονται. Πιστεύουν ότι ο τρόπος που σκέφτονται και κάνουν τα πράγματα είναι ο μόνος σωστός τρόπος και ότι όλοι οι άλλοι κάνουν λάθος.
Ποια είναι τα συμπτώματα της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής Προσωπικότητας (OCPD);
Τα συμπτώματα της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής Προσωπικότητας (OCPD), εμφανίζονται συνήθως μέχρι την ενηλικίωση ενός ατόμου και είναι ορατά σε διάφορες καταστάσεις όπως:
- να είναι τελειομανείς, σε σημείο που να μειώνει την ικανότητα ολοκλήρωσης των εργασιών τους
- να έχουν άκαμπτους ή επίσημους τρόπους συμπεριφοράς
- να είναι εξαιρετικά λιτοί με τα χρήματα
- να παρουσιάζουν, μια υπερβολική ανάγκη ακρίβειας
- να δίνουν εξαιρετική προσοχή στη λεπτομέρεια
- να είναι υπερβολικά αφοσιωμένοι στην εργασία τους, σε βάρος των οικογενειακών ή κοινωνικών σχέσεων τους
- να μαζεύουν φθαρμένα ή άχρηστα αντικείμενα
- να αδυνατούν στην ανάθεση εργασίας σε άλλους, λόγω φόβου ότι δεν θα γίνει σωστά
- να ασχολούνται με ασήμαντες λεπτομέρειες, λίστες, διαδικασίες, κανόνες και χρονοδιαγράμματα.
- να επιθυμούν την αυστηρή τήρηση κανόνων
- να έχουν εμμονή με τον έλεγχο του περιβάλλοντος τους
- να έχουν μια αίσθηση δικαιοσύνης σχετικά με τον τρόπο που πρέπει να γίνονται τα πράγματα και μια άκαμπτη τήρηση ηθικών κωδίκων.
Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD), συνήθως διαγιγνώσκεται, όταν τα συμπτώματα επηρεάζουν την ικανότητά σας να λειτουργείτε και να αλληλεπιδράτε με άλλους.
Τι σημαίνει αυτό ; Παραδείγματα των καθημερινών συνεπειών αυτών των δυσλειτουργικών συμπεριφορών είναι:
Όσον αφορά την προσοχή στην τάξη και την τελειότητα
Η ενασχόληση με τις λεπτομέρειες και τους κανόνες, μπορεί να σας οδηγήσει να μην μπορείτε να αναθέσετε καθήκοντα και ευθύνες σε άλλα άτομα ή να απογοητεύεστε όταν οι άλλοι άνθρωποι προτείνουν εναλλακτικές μεθόδους.
Επίσης, μπορεί να απορρίψετε τη βοήθεια ακόμη και όταν την χρειάζεστε απεγνωσμένα καθώς πιστεύετε ότι μόνο εσείς μπορείτε να το κάνετε σωστά.
Η τελειομανία και τα εξαιρετικά υψηλά πρότυπα που έχετε, μπορεί να είναι εις βάρος σας και αυτό να σας προκαλέσει καθυστερήσεις και αποτυχίες στην ολοκλήρωση στόχων και εργασιών. Κάθε λάθος , μπορεί να θεωρείται ως μια μεγάλη καταστροφή που θα λερώσει τη φήμη σας για μια ζωη
Όσον αφορά την αφοσίωση στην παραγωγικότητα
Η αφοσίωση στην εργασία και στην παραγωγικότητα, γίνεται σε βάρος των διαπροσωπικών σχέσεων και της ψυχαγωγίας.
Η οικονομική αναγκαιότητα, όπως η φτώχεια, δεν μπορεί να εξηγήσει αυτή την συμπεριφορά σου καθώς:
- Μπορεί να πιστεύετε ότι δεν έχετε αρκετό χρόνο για να χαλαρώσετε, γιατί πρέπει να δώσετε προτεραιότητα στη δουλειά σας, πάνω από όλα.
- Μπορεί να αρνείστε να περάσετε χρόνο με φίλους και οικογένεια, εξαιτίας αυτού.
- Μπορεί να δυσκολεύεστε να πάτε διακοπές και ακόμα κι αν κλείσετε διακοπές, μπορεί να συνεχίσετε να τις αναβάλλετε μέχρι να μην γίνουν ποτέ.
- Μπορεί να αισθάνεστε άβολα όταν πάτε διακοπές και θα πάρετε κάτι μαζί σας για να μπορέσετε να εργαστείτε. Ακόμα και τα χόμπι που επιλέγετε , είναι οργανωμένα και δομημένα ώστε να τα προσεγγίζετε, ως ένα σοβαρό έργο που απαιτεί δουλειά για να τελειοποιηθεί.
Είναι ωστόσο σημαντικό να σημειωθεί, ότι η αφοσίωση στην παραγωγικότητα στην Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή της Προσωπικότητας (OCPD), διαφέρει από τον εθισμό στην εργασία.
Όσο αφορά την ακαμψία
Η υπερβολική ευσυνειδησία , η σχολαστικότητα και η ακαμψία σας, σε θέματα τόσο ηθικής όσο και άλλων τομέων της ζωής, μπορεί να οδηγήσει εσάς και τους άλλους σε άκαμπτες ηθικές αρχές και αυστηρά πρότυπα απόδοσης.
Η υψηλή αυτοκριτική και η σκληρότητα για τα λάθη σας, δημιουργεί πολωμένες και διχοτομικές απόψεις χωρίς γκρίζα περιοχή ανάμεσα στο τι είναι σωστό και τι είναι λάθος.
Όποτε, αυτή η διχοτομική άποψη του κόσμου δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε μια κατάσταση, αυτό προκαλεί εσωτερική σύγκρουση καθώς αμφισβητούνται οι τελειομανείς σας τάσεις .
Η υπερβολική εμμονή να κάνετε τα πάντα με τον «σωστό » τρόπο, μπορεί να σας δυσκολεύει να κατανοήσετε , να εκτιμήσετε τις ιδέες, τις πεποιθήσεις και τις αξίες των άλλων ανθρώπων που είναι απρόθυμοι να αλλάξουν τις απόψεις τους, ειδικά σε θέματα ηθικής και την πολιτικής.
Όσον αφορά τα περιορισμένα συναισθήματα και την διαπροσωπική αλληλεπίδραση
Στις διαπροσωπικές σας αλληλεπιδράσεις συνήθως είστε πολύ προσεκτικοί, δείχνοντας λίγη στοργή, ζεστασιά , ελάχιστο αυθορμητισμό και η ομιλία σας μπορεί είναι άκαμπτη, λιτή και επίσημη.
Με αυτό τον τρόπο η επικοινωνία σας, μπορεί να γίνεται μια χρονοβόρα και εξαντλητική προσπάθεια. με αποτέλεσμα σιγά σιγά να την αποφεύγετε εντελώς. Οι άλλοι σας θεωρούν ψυχρούς και αποστασιοποιημένους.
Όσον αφορά τον διαπροσωπικό έλεγχο
Ενώ η ευσυνειδησία γενικά, είναι ένα επιθυμητό χαρακτηριστικό , η ακραία παρουσίασή της στην καθημερινότητά σας , μπορεί να σας οδηγήσει σε διαπροσωπικά προβλήματα όπως :
- σε υπερέλεγχο , ο οποίος επεκτείνεται στις σχέσεις που έχετε με άλλα άτομα.
- στην συνεχή αναφορά στην εξουσία και τους κανόνες.
- μπορεί επομένως, να τιμωρείτε όσους παραβιάζουν τα αυστηρά σας πρότυπα.
- η αδυναμία αποδοχής διαφορών στις πεποιθήσεις ή στις συμπεριφορές οδηγεί συχνά σε συγκρούσεις και υπερβολικό έλεγχο των σχέσεων σας με τους συναδέλφους, τους συζύγους και τα παιδιά.
Αίτια και παράγοντες κινδύνου της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής Προσωπικότητας (OCPD)
Παρόλο που δεν υπάρχει σαφής αιτία για την εμφάνιση της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής Προσωπικότητας (OCPD), πιστεύεται ότι η αιτιολόγησή της περιλαμβάνει έναν συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών :
- Αρκετές θεωρίες προτείνουν, ότι τα άτομα με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητα (OCPD), μπορεί να έχουν μεγαλώσει από γονείς που ήταν είτε μη διαθέσιμοι είτε υπερβολικά ελεγκτικοί και προστατευτικοί με συγκεκριμένα προβλήματα προσκόλλησης. Επίσης, ως παιδιά μπορεί να έχουν τιμωρηθεί σκληρά.
Τα χαρακτηριστικά της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής Προσωπικότητας (OCPD), μπορεί να έχουν αναπτυχθεί ως ένα είδος μηχανισμός αντιμετώπισης για την αποφυγή της τιμωρίας, σε μια προσπάθεια να είναι «τέλεια» και υπάκουα.
- Υπάρχουν σαφή στοιχεία που υποστηρίζουν τη θεωρία, ότι η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD) κληρονομείται γενετικά, ωστόσο, η συνάφεια και ο αντίκτυπος των γενετικών παραγόντων ποικίλλει ανάλογα με τις μελέτες που την τοποθετούν κάπου μεταξύ 27% και 78%.
- Οικογενειακό ιστορικό διαταραχών προσωπικότητας, άγχους ή κατάθλιψης
- Το παιδικό τραύμα, συμπεριλαμβανομένης της κακοποίησης παιδιών, όπου η «τελειότητα» είναι ο μόνος τρόπος επιβίωσης
- Έχοντας μια προ υπάρχουσα πάθηση ψυχικής υγείας, ειδικά μια αγχώδη διαταραχή
Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD) στον γενικό πληθυσμό
Σύμφωνα με το Journal of Personality Assessment Trusted Source(PATS), μεταξύ 2%-7% του πληθυσμού έχει Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD), γεγονός που την καθιστά την πιο διαδεδομένη διαταραχή προσωπικότητας.
Βάση μελετών :
- Πιο πιθανό να διαγνωστούν με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD), είναι τα άτομα με υπάρχουσες διαγνώσεις ψυχικής υγείας
- Επιπλέον, όσοι έχουν σοβαρή Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΔΨ,OCD), είναι πιο πιθανό να διαγνωστούν με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCD)
- Πολλοί άνθρωποι έχουν χαρακτηριστικά Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής Προσωπικότητας (OCPD), χωρίς να έχουν πλήρως διαγνωσμένη διαταραχή προσωπικότητας.
- Υπολογίζεται ότι εμφανίζεται, στο 8,7% των ψυχιατρικών εξωτερικών ιατρείων.
Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD),σε άντρες και γυναίκες
Το Διεθνές Ίδρυμα ICD (CDF), εκτιμά ότι οι άνδρες έχουν διπλάσιες πιθανότητες από τις γυναίκες να διαγνωστούν με αυτή τη διαταραχή προσωπικότητας ενώ αρκετές άλλες έρευνες εκτιμούν ότι υπάρχουν ίδιες πιθανότητες τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες.
Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD), σε παιδιά
Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας(OCPD), μπορεί να εκδηλωθεί διαφορετικά σε διαφορετικά άτομα, ανάλογα με τα συμπτώματα που υπάρχουν.
H Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD), συνήθως ξεκινά στην εφηβεία ή στις αρχές της δεκαετίας των 20 ετών
Αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να επιδεινωθεί με την ηλικία.
Διάγνωση
Στο DSM-5, ενός ευρέως χρησιμοποιούμενου εγχειριδίου για τη διάγνωση ψυχικών διαταραχών αναφέρεται ότι για να διαγνωστεί η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD), τα άτομα πρέπει να έχουν 4 από τα 8 συμπτώματα που αναφέρονται παραπάνω, για να πληρούν τα πλήρη κριτήρια για τη διάγνωση.
Η διάγνωση, γίνεται συνήθως από έναν Ψυχίατρο ή από εκπαιδευμένους Ειδικούς Ψυχικής Υγείας μετά από ενδελεχή συνέντευξη και την χορήγηση ειδικά δομημένων συνεντεύξεων , όπως η Κλίμακα Εκτίμησης Καταναγκαστικής Προσωπικότητας (CPAS) για να καθορίσουν εάν ο πελάτης πληροί τα κριτήρια OCPD.5
Ενώ τα παιδιά, μπορεί να εμφανίζουν ορισμένα χαρακτηριστικά της διαταραχής, η διάγνωση συνήθως δεν γίνεται μέχρι την ύστερη εφηβεία ή την πρώιμη ενήλικη ζωή. Η διάγνωση δεν πρέπει επίσης να γίνεται εάν τα συμπτώματα είναι αποτέλεσμα μιας συγκεκριμένης κατάστασης ή αναπτυξιακής φάσης. Ωστόσο, όταν τα συμπτώματα είναι διάχυτα και επίμονα για ένα έτος ή περισσότερο, άτομα ηλικίας κάτω των 18 ετών μπορεί να διαγνωστούν με την συγκεκριμένη διαταραχή.
Το φάσμα της ψυχαναγκαστικής προσωπικότητας
Πολλά άτομα έχουν λιγότερα από τέσσερα από τα οκτώ συμπτώματα που περιγράφονται στο DSM-5. Τα άτομα αυτά μπορεί να θεωρηθούν ότι έχουν μόνο χαρακτηριστικά της διαταραχής ή υποκλινική . Υπάρχουν επίσης άτομα που έχουν κάποια ψυχαναγκαστικά χαρακτηριστικά που είναι προσαρμοστικά και υγιή, μαζί με άλλα χαρακτηριστικά της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής Προσωπικότητας(OCPD), που είναι ανθυγιεινά.
Άλλες συχνές συν νοσηρότητες
Η OCPD συχνά συνυπάρχει με άλλες διαταραχές όπως :
- Άλλες διαταραχές προσωπικότητας
- Ανησυχία
- Κατάθλιψη
- Διατροφικές διαταραχές
Ποιες είναι οι θεραπείες αντιμετώπισης της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής Προσωπικότητας (OCPD);
Τα άτομα με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD), δεν θεωρούν τους εαυτούς τους ότι αντιμετωπίζουν πρόβλημα, επομένως μπορεί να είναι δύσκολο να τους πείσετε να αναζητήσουν θεραπεία.
Ωστόσο, εάν η κατάστασή τους αρχίσει να παρεμβαίνει στην επαγγελματική και προσωπική τους ζωή, μπορεί να είναι πιο πρόθυμοι να αναζητήσουν θεραπεία.
Οι θεραπείες για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD) περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
1.Ψυχοθεραπεία και τεχνικές που βελτιώνουν την διορατικότητα του ατόμου , μπορεί να είναι χρήσιμη για μερικούς ανθρώπους
Η ψυχοθεραπεία, που ονομάζεται επίσης θεραπεία ομιλίας, περιλαμβάνει συζήτηση για την κατάστασή σας, με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.
Οι τύποι ψυχοθεραπείας, που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής Προσωπικότητας (OCPD), περιλαμβάνουν:
- Γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT)
- Ψυχοδυναμική θεραπεία
- Θεραπεία δημιουργικών τεχνών (Δημιουργική Ψυχοθεραπεία)
Ο στόχος είναι να μειώσετε τις άκαμπτες προσδοκίες και να μάθετε πώς να εκτιμάτε τις στενές σχέσεις, την ψυχαγωγία και την διασκέδαση με λιγότερη έμφαση στην εργασία και την παραγωγικότητα.
2. Ιατρική – Οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs.) μπορεί να είναι χρήσιμοι επιπλέον της ψυχοθεραπείας βοηθώντας το άτομο με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD), να «κολλάει» λιγότερο από μικρές λεπτομέρειες και να μειώσουν το πόσο άκαμπτοι είναι.
3. Χαλάρωση – συγκεκριμένες τεχνικές αναπνοής και χαλάρωσης μπορεί να είναι χρήσιμες για τη μείωση της αίσθησης επείγουσας ανάγκης και άγχους που παρουσιάζονται με την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD) .
Πως βοηθάει η Δημιουργική Ψυχοθεραπεία στην Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας ( OCPD);
Η Δημιουργική Ψυχοθεραπεία σε σχέση με την κλασική ψυχοθεραπεία, δίνει στον ασθενή τα εργαλεία να κατανοήσει ο ίδιος τα προβλήματα που αντιμετωπίζει.
Πιο συγκεκριμένα, η Δημιουργική ψυχοθεραπεία, βοηθά τα άτομα με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD) :
- Στην Αυτο-ανακάλυψη : να αναγνωρίσουν συναισθήματα που κρύβονται στο υποσυνείδητό τους.
- Στην Συναισθηματική απελευθέρωση: Το μεγαλύτερο όφελος της Δημιουργικής Ψυχοθεραπείας, είναι να προσφέρει μια υγιή διέξοδο για την αυτό-έκφραση , ειδικά όλων των συναισθημάτων και των φόβων. Πολύπλοκα συναισθήματα όπως η λύπη ή ο θυμός μερικές φορές δεν μπορούν να εκφραστούν με λόγια. Όταν δεν μπορείτε να εκφραστείτε, αλλά επιθυμείτε συναισθηματική απελευθέρωση, η δημιουργία τέχνης μπορεί να σας βοηθήσει να το κάνετε.
- Στην μείωση της παθολογίας της διαταραχής τους και των δυσπροσαρμοστικών τρόπων εκδήλωσης της, κατανοώντας τις συμπεριφορές, τα συναισθήματα και τις ιδέες που συμβάλλουν στην ασθένειά τους και να μάθουν πώς να τα τροποποιούν.
- Στην ανάπτυξη προσαρμοστικών, θετικών τρόπων που υποδηλώνουν καλύτερη ψυχική υγεία και αυτορρύθμιση.
- Στην Ανακούφιση από το άγχος: Η καταπολέμηση του άγχους, της κατάθλιψης ή του συναισθηματικού τραύματος μπορεί να είναι πολύ αγχωτικό για εσάς τόσο ψυχικά όσο και σωματικά. Η δημιουργία τέχνης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ανακουφίσει το άγχος και να χαλαρώσει το μυαλό και το σώμα σας
- Στην ανάκτηση μιας αίσθησης ελέγχου και ευχαρίστησης στη ζωή.
- Στην εκμάθηση υγιών τεχνικών αντιμετώπισης και δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων
Ποια είναι η πρόγνωση Θεραπείας της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής Προσωπικότητας( OCPD);
Υπάρχουν λίγες, μεγάλης κλίμακας μελέτες για άτομα με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD).
Ωστόσο, δημοσιεύματα αναφέρουν ότι η κατάλληλη θεραπεία, μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο , τα συμπτώματα της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής Προσωπικότητας (OCPD) επηρεάζουν τους άλλους γύρω τους.
Απαιτείται συχνά η απειλή της απώλειας μιας σχέσης ή εργασίας για να παρακινηθούν τα άτομα με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή Προσωπικότητας (OCPD) ώστε να αναζητήσουν θεραπεία, γιατί συνήθως δεν πιστεύουν ότι υπάρχει κάτι “λάθος” με αυτό είναι και κάνουν.
Εάν υπάρχει κίνητρο για αλλαγή, η Δημιουργική Ψυχοθεραπεία, υπόσχεται πολλά.
***Σε επόμενο άρθρο θα παρουσιαστεί η διαφορά της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής Προσωπικότητας (OCPD) με την Ιδεοψυναγκαστική Διαταραχή (OCD)
