Κατάθλιψη

Τι είναι η κατάθλιψη

Η κατάθλιψη (ή μείζων κατάθλιψη) είναι μία συχνή ψυχική νόσος, η οποία επηρεάζει μεγάλη μερίδα του πληθυσμού και εμφανίζεται σε άτομα διαφόρων ηλικιών. Τα κύρια χαρακτηριστικά της είναι η κακή διάθεση και η απώλεια ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης στις καθημερινές δραστηριότητες, η οποία επιμένει για περισσότερο από δύο βδομάδες. Η νόσος συνοδεύεται από συμπτώματα όπως διατροφικές διαταραχές ή διαταραχές ύπνου, κόπωση, αδράνεια, αίσθημα απελπισίας ή ακόμη και αυτοκτονικές τάσεις. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι αυτά τα χαρακτηριστικά παραπέμπουν στη νόσο αν εμφανιστούν αιφνίδια και δείχνουν μια αλλαγή στη συμπεριφορά του ανθρώπου και δεν αποτελούν στοιχεία του χαρακτήρα του ή πάγια συμπεριφορά του. Ιδανικά, για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης απαιτείται μια ολιστική προσέγγιση, η οποία περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή και ψυχοθεραπεία. Επίσης, η έγκυρη ενημέρωση και η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστικοί παράγοντες για την αντιμετώπισή της.

Μορφές κατάθλιψης

Μείζων καταθλιπτική διαταραχή: έντονα συμπτώματα που υπάρχουν καθημερινά για διάστημα τουλάχιστον δυο εβδομάδων και συνοδεύονται από αλλαγή στην προηγουμένη λειτουργικότητα του ατόμου.

Άτυπη Κατάθλιψη: υπάρχει συναισθηματική αντίδραση σε ένα θετικό συμβάν, ωστόσο, χαρακτηρίζεται κυρίως από υπερευαισθησία στην κοινωνική κριτική και την απόρριψη, αύξηση του βάρους, υπερυπνία και βαριά άκρα.

Δυσθυμία (επίμονη καταθλιπτική διαταραχή): καταθλιπτική διάθεση που διαρκεί τουλάχιστον δύο χρόνια.

Περιγεννητική (επιλόχεια) καταθλιπτική διαταραχή: καταθλιπτική διαταραχή με έναρξη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή μετά τον τοκετό.

Ψυχωσική κατάθλιψη: βαριά καταθλιπτική διαταραχή που συνοδεύεται από κάποια μορφή ψυχωσικών συμπτωμάτων.

Εποχιακή κατάθλιψη: ξεκινά τους χειμερινούς μήνες επηρεάζει περίπου το 2% του πληθυσμού και οφείλεται στην αλλαγή της θερμοκρασίας και τη μειωμένη ηλιοφάνεια.

Γενικά τα συμπτώματα της κατάθλιψης

Στην κατάθλιψη και μάλιστα στη μείζονα κατάθλιψη η διάθεση, το ενδιαφέρον για δραστηριότητες, χόμπι, κοινωνικές σχέσεις και η ευχαρίστηση μειώνονται για περισσότερες από 14 ημέρες. Επίσης, τα συναισθήματά απαξίωσης, χαμηλής αυτοεκτίμησης και απέχθειας προς τον εαυτό μας είναι πολύ συνηθισμένα.

Τα συμπτώματα της κατάθλιψης ποικίλουν από ήπια έως και σοβαρά και μπορεί να περιλαμβάνουν:

• αίσθημα βαθιάς θλίψης η κατάθλιψης
• απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που το άτομο απολάμβανε πριν
• αλλαγές στην όρεξη που οδηγούν είτε σε απώλεια είτε σε αύξηση βάρους
• πρόβλημα αϋπνίας ή αντίθετα υπερβολικές ώρες ύπνου
• απώλεια ενέργειας
• αύξηση της άσκοπης σωματικής δραστηριότητας (όπως για παράδειγμα κινήσεις χεριών ή άσκοπος βηματισμός ) ή, αντιθέτως, επιβραδυνόμενες κινήσεις και ομιλία (ενέργειες που παρατηρούνται από άλλους)
• αίσθημα απαξίωσης
• δυσκολία σκέψης, συγκέντρωσης ή λήψης αποφάσεων
• σκέψεις θανάτου ή αυτοκτονίας

Πρέπει να σημειωθεί όμως ότι και άλλες ιατρικές καταστάσεις όπως για παράδειγμα προβλήματα του θυρεοειδούς, όγκος του εγκεφάλου, ανεπάρκεια βιταμινών μπορεί να μιμηθούν τα συμπτώματα της κατάθλιψης και επομένως είναι σημαντικό να αποκλειστούν.

Τα συμπτώματα της κατάθλιψης είναι διαφορετικά στις γυναίκες, στους άντρες, στα παιδιά και στους ηλικιωμένους.

Η κατάθλιψη στις γυναίκες

Η κατάθλιψη γενικά θεωρείται «γυναικείο πρόβλημα». Πράγματι, τα παρατηρούμενα ποσοστά εμφάνισης της νόσου είναι διπλάσια για τις γυναίκες σε σύγκριση με τους άνδρες.  Παρά τις βιολογικές συνιστώσες στην αιτιολογία της κατάθλιψης και τις ορμονικές διαφορές ανάμεσα στους άνδρες και στις γυναίκες, πιστεύεται ότι οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες και τα διαφορετικά στρεσογόνα γεγονότα ζωής (όπως για παράδειγμα, οι τοκετοί, η ανατροφή παιδιών, η εργασία κ.α.), στα οποία εκτίθενται οι γυναίκες, διαμορφώνουν τα ποσοστά αυτά.

Οι στατιστικές ενδείξεις, στις δυτικοευρωπαϊκές χώρες, δείχνουν ότι περισσότερο οι γυναίκες πάσχουν, ή λαμβάνουν διαγνώσεις, κάποια ψυχολογικής διαταραχής απ’ ό,τι οι άνδρες.  Αυτό συμβαίνει γιατί οι γυναίκες μιλούν πιο εύκολα για τις ψυχολογικές τους δυσκολίες και ζητούν πιο εύκολα βοήθεια.  Άλλοι λόγοι είναι ότι οι κοινωνικές συνθήκες προκαλούν αυξημένα ποσοστά ψυχικών δυσκολιών στις γυναίκες, ότι δίνονται πιο εύκολα διαγνώσεις στις γυναίκες, οι κοινωνικές συνθήκες προάγουν τις ψυχικές δυσκολίες στις γυναίκες και τείνουμε να παθολογικοποιούμε τις γυναίκες πολιτισμικά.

Στατιστικά δεδομένα

•            1 στις 8 γυναίκες θα πάθει κατάθλιψη σε κάποια φάση της ζωής της.

•            Οι γυναίκες εμφανίζουν κατάθλιψη σε διπλάσιο ποσοστό απ’ ότι οι άνδρες.

•            Οι απόπειρες αυτοκτονίας στις γυναίκες είναι διπλάσιες απ΄ότι στους άνδρες.

•            Η κατάθλιψη εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες ηλικίας 25-44 ετών.

•            Το 20-49% των γυναικών εμφανίζουν το λεγόμενο προ έμμηνο σύνδρομο (χαρακτηρίζεται από εκνευρισμό, θλίψη και θυμό πριν την εμφάνιση της περιόδου).

•            1 στις 5 εγκύους πάσχει από κατάθλιψη.

•            Το 10-15% των νέων μητέρων παθαίνουν επιλόχεια κατάθλιψη, που συνήθως συμβαίνει μέσα στον πρώτο χρόνο από τη γέννηση του παιδιού.

•            Υπάρχει μεγάλη σχέση ανάμεσα στις διατροφικές διαταραχές (ανορεξία και βουλιμία) και την κατάθλιψη στις γυναίκες. Το 90-95% των περιπτώσεων ανορεξίας συμβαίνουν σε νεαρές γυναίκες.

•            Στο 30-50% των περιπτώσεων της γυναικείας κατάθλιψης δε γίνεται σωστή διάγνωση.

Κατάθλιψη στους άνδρες

Η κατάθλιψη στους άνδρες παρουσιάζει μεγάλη διαφοροποίηση σε σύγκριση με αυτή στις γυναίκες. Αυτό συμβαίνει γιατί οι άνδρες δεν μιλούν εύκολα για τα συναισθήματά τους και τα κρύβουν, γι΄αυτό μπορεί να φαίνονται θυμωμένοι, ευερέθιστοι ή επιθετικοί. Επίσης μπορεί να νιώθουν κουρασμένοι και να χάσουν το ενδιαφέρον τους για τη δουλειά, την οικογένεια ή τα χόμπι τους ή και να δυσκολεύονται να κοιμηθούν. Ορισμένα ψυχικά συμπτώματα μπορεί να παρουσιαστούν με σωματικές εκδηλώσεις, όπως ταχυκαρδία, σφίξιμο στο στήθος, συνεχείς κεφαλαλγίες ή πεπτικές διαταραχές. Οι περισσότεροι άνδρες επισκέπτονται τον γιατρό του λόγω των σωματικών αυτών συμπτωμάτων και όχι των ψυχικών.

Αρκετοί επίσης μπορεί να στραφούν προς το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά αναζητώντας ένα τρόπο να απαλλαγούν από τα συναισθήματα αυτά.

Στατιστικά δεδομένα

• Το 80%  των αυτοκτονιών διαπράττεται από άντρες. Το ποσοστό των αντρών που αυτοκτονούν στη μεσήλικη ζωή είναι τρεις φορές υψηλότερο από αυτό των γυναικών.  Ενώ για τους άνδρες άνω των 65 ετών, είναι επτά φορές υψηλότερο αντίστοιχα. Τέσσερις φορές περισσότεροι άνδρες αυτοκτονούν συγκριτικά με τις γυναίκες.
• Παρ’ όλο που οι γυναίκες κάνουν περισσότερες απόπειρες αυτοκτονίας κατά τη διάρκεια της ζωής τους, οι άνδρες προσπαθούν να αυτοκτονήσουν με μεθόδους που είναι γενικά πιο θανατηφόρες από εκείνες που χρησιμοποιούν οι γυναίκες.
• Η αυτοκτονία είναι υπεύθυνη για 1 στους 100 θανάτους και, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η πλειοψηφία των ανθρώπων που αυτοκτονούν, είναι άνδρες. Το ποσοστό αυτοκτονιών στους νεαρούς άντρες αυξάνεται (όχι τόσο στις νεαρές γυναίκες) και η πλειονότητα αυτών των ανδρών δεν ζήτησε βοήθεια πριν από το θάνατό τους.

Κατάθλιψη σε παιδιά και εφήβους

Διάγνωση

Η κατάθλιψη στα παιδιά είναι μια κατάσταση που είναι δυνατόν να ξεφύγει τη διάγνωση. Τα παιδιά δεν μπορούν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και αντ’ αυτού παρουσιάζουν συνεχώς σωματικά συμπτώματα, ευερεθιστότητα, απομόνωση, κ.α. Ως αποτέλεσμα, το καταθλιπτικό παιδί που υποφέρει πολύ, δεν αντιμετωπίζεται και απορρίπτεται ως ενοχλητικό, τεμπέλικο ή άτακτο. Οι ενήλικες δηλαδή δεν αναγνωρίζουν εύκολα τα συμπτώματα της κατάθλιψης και δεν δίνουν τη δέουσα σημασία στο παιδί. Μερικές φορές, το πρώτο σύμπτωμα για το οποίο οι ενήλικες πρέπει να ενεργήσουν είναι η απόπειρα αυτοκτονίας. Επομένως, έχει μεγάλη σημασία να γίνεται έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της κατάθλιψης.

Πώς μπορώ να καταλάβω αν το παιδί μου έχει κατάθλιψη;

Τα συμπτώματα της παιδικής κατάθλιψης ποικίλουν. Πολλά παιδιά εμφανίζουν θλίψη ή κακή διάθεση παρόμοια με εκείνη των ενηλίκων που πάσχουν από κατάθλιψη. Τα βασικά συμπτώματα της κατάθλιψης περιστρέφονται γύρω από τη θλίψη, μια αίσθηση απόγνωσης και απότομες εναλλαγές στη διάθεση.

Πιο συγκεκριμένα τα παιδιά μπορεί να παρουσιάσουν:

-Ευερεθιστότητα ή θυμό

-Διαρκή συναισθήματα θλίψης και απελπισίας

-Κοινωνική απόσυρση

-Αυξημένη ευαισθησία στην απόρριψη

-Αλλαγές στην όρεξη – είτε αυξάνεται είτε μειώνεται σημαντικά

-Αλλαγές στον ύπνο – αϋπνία ή υπερβολικός ύπνος

-Φωνητικές εξάρσεις με νεύρα, θυμό ή κλάμα

-Δυσκολία στη συγκέντρωση

-Κόπωση και μειωμένη γενικά ενέργεια

-Παράπονα για πόνους (στομαχόπονους, πονοκεφάλους) που δεν ανταποκρίνονται σε θεραπεία

-Μειωμένη ικανότητα να λειτουργήσει κατά τη διάρκεια εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων στο σπίτι ή με φίλους, στο σχολείο, σε εξωσχολικές δραστηριότητες, καθώς και σε άλλα χόμπι ή ενδιαφέροντα

-Αίσθημα χαμηλής αυτοεκτίμησης ή ενοχής

-Διαταραγμένη σκέψη ή συγκέντρωση

Δεν είναι απαραίτητο όλα τα παιδιά να έχουν όλα αυτά τα συμπτώματα. Στην πραγματικότητα, τα περισσότερα θα εμφανίσουν διαφορετικά συμπτώματα σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και υπό διαφορετικές συνθήκες.

Στατιστικά δεδομένα

•            Η συχνότητα της κατάθλιψης στα παιδιά κάτω των 12 ετών κυμαίνεται από 0,4-2,5%.

•            Το ποσοστό ανέρχεται σε 10-13% κατά την εφηβεία ενώ 5% των εφήβων παρουσιάζει σοβαρή κατάθλιψη.

•            Στην όψιμη εφηβεία η συχνότητα κυμαίνεται από 10% έως 20%.

•            Στα παιδιά, η μείζων καταθλιπτική διαταραχή εκδηλώνεται σε περίπου ίδια αναλογία σε αγόρια και κορίτσια.

•            Τα παιδιά που έχουν χρόνια ασθένεια, είναι παραμελημένα ή κακοποιημένα ή έχουν άλλη τραυματική εμπειρία έχουν περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης κατάθλιψης.

•            Από τη στιγμή που ένα παιδί εμφανίσει κλινική κατάθλιψη, κινδυνεύει να ξαναεμφανίσει καταθλιπτικό επεισόδιο στα επόμενα πέντε χρόνια.

Κατάθλιψη στην Τρίτη Ηλικία

Η κατάθλιψη ίσως και να αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα ψυχικής υγείας με τα οποία έρχονται αντιμέτωπα τα άτομα της τρίτης ηλικίας.

Στους ηλικιωμένους η κατάθλιψη εμφανίζεται συχνά μαζί με άλλες παθήσεις και αναπηρίες και διαρκεί περισσότερο. Συγκεκριμένα, γνωρίζουμε ότι περίπου 80% των ηλικιωμένων έχουν τουλάχιστον μία χρόνια πάθηση, ενώ 50% πάσχουν από δύο ή περισσότερες. Η κατάθλιψη στην τρίτη ηλικία επηρεάζει αρνητικά τις συνυπάρχουσες παθήσεις. Για παράδειγμα, διπλασιάζει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου από αυτές. Επίσης, αυξάνει τον κίνδυνο αυτοκτονίας έως και δύο φορές σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό (ηλικίες 80-84), με τους διαζευγμένους ή χήρους άνδρες να διατρέχουν τον υψηλότερο κίνδυνο.

Τα συμπτώματα της κατάθλιψης στους ηλικιωμένους:

• Θλίψη ή αίσθημα απόγνωσης
• Ανεξήγητοι πόνοι ή πόνοι που επιδεινώνονται
• Έλλειψη ενδιαφέροντος για κοινωνικές επαφές ή χόμπι
• Απώλεια βάρους ή όρεξης
• Αίσθημα αδυναμίας ή απελπισίας
• Έλλειψη κινήτρου και ενέργειας
• Δυσκολίες στον ύπνο (δυσκολεύονται να τους πάρει ο ύπνος, ξυπνάνε μέσα στη νύχτα, κοιμούνται υπερβολικές ώρες, παρουσιάζουν υπνηλία μέσα στη μέρα)
• Αίσθημα ότι γίνονται βάρος στους άλλους
• Μειωμένη κίνηση ή ομιλία
• Αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ
• Αυτοκτονικές τάσεις
• Προβλήματα μνήμης
• Παραμέληση προσωπικής φροντίδας (π.χ. ξεχνάνε να φάνε ή να πάρουν φάρμακα, αμελούν την προσωπική τους υγιεινή)

Είναι σημαντικό οι φροντιστές των ηλικιωμένων να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τα σημάδια της κατάθλιψης και να απευθυνθούν έγκαιρα σε κάποιον ειδικό για βοήθεια.  Ένας άνθρωπος στην τρίτη ηλικία  που δεν τρώει για περισσότερες από μερικές ημέρες, ή χάνει το ενδιαφέρον σε δραστηριότητες που προηγούμενα έμοιαζαν ευχάριστες για περισσότερο από δύο εβδομάδες, θα μπορούσε να πάσχει από κατάθλιψη. Είναι πολύ συνηθισμένο οι ηλικιωμένοι να απαντούν ότι «δεν αισθάνονται λυπημένοι» ή ότι «δεν νιώθουν μόνοι», μόνο και μόνο επειδή δεν επιθυμούν να γίνονται βάρος στην υπόλοιπη οικογένεια. Αντ’ αυτού, παρουσιάζουν σημάδια αγωνίας, πχ. στύβοντας τα χέρια τους, είναι ταραγμένοι ή ευερέθιστοι χωρίς αιτία, ή ακόμη και υπερκινητικοί.

Στατιστικά δεδομένα:

• Σχεδόν 20% των ατόμων πάνω από την ηλικία των 65 εμφανίζουν καταθλιπτικά συμπτώματα.
• Περίπου το 40% των ηλικιωμένων πάνω από τα 85 προσβάλλεται από κάποια μορφή κατάθλιψης.
• Η κατάθλιψη στην τρίτη ηλικία προσβάλλει εξίσου άντρες και γυναίκες.

Θεραπεία της κατάθλιψης

H κατάθλιψη είναι μία θεραπεύσιμη νόσος. Ο στόχος της θεραπείας είναι διπλός και έγκειται τόσο στην πλήρη υποχώρηση των συμπτωμάτων του παρόντος επεισοδίου κατάθλιψης, όσο και στην πρόληψη επανεμφάνισης επεισοδίων κατάθλιψης στο μέλλον.

Υπάρχουν δύο σκέλη στην θεραπεία της κατάθλιψης: 1) οι βιολογικές θεραπείες και 2) η ψυχοθεραπεία.

Οι βιολογικές θεραπείες κατά κύριο λόγο περιλαμβάνουν τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Υπάρχουν πολλαπλές διαφορετικές κατηγορίες αντικαταθλιπτικών φαρμάκων με διαφορετικούς μηχανισμούς δράσης.

Το δεύτερο σημαντικό σκέλος της θεραπείας της κατάθλιψης είναι η ψυχοθεραπεία. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές σχολές ψυχοθεραπείας που εφαρμόζονται στην κατάθλιψη.

H θεραπεία για την κατάθλιψη μπορεί να ωφελήσει όλα τα άτομα που πάσχουν από τη νόσο.

Σε ήπιες μορφές, πολλά άτομα εύλογα προτιμούν να αξιοποιήσουν την ψυχοθεραπεία ως μέθοδο θεραπείας αντί για τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα.

Σε νόσο μέτριας ή υψηλής βαρύτητας η θεραπεία με αντικαταθλιπτικά φάρμακα συνιστάται και κρίνεται συχνά ως απαραίτητη. Συνιστάται μάλιστα το άτομο να συνδυάζει την ψυχοθεραπεία με τη θεραπεία με αντικαταθλιπτικά φάρμακα, γιατί η ψυχοθεραπεία και τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα έχουν διαφορετικούς και συμπληρωματικούς μηχανισμούς δράσης. Ο συνδυασμός αντικαταθλιπτικών φαρμάκων και ψυχοθεραπείας έχει αποδειχθεί ως πιο αποτελεσματικός από τη χρήση είτε μόνο φαρμάκων είτε μόνο ψυχοθεραπείας.

5 Μύθοι για την κατάθλιψη

Μύθος #1

Τα αντικαταθλιπτικά προκαλούν εθισμό.

Τι ισχύει

Τα αντικαταθλιπτικά δεν προκαλούν εθισμό, ωστόσο πρέπει να τα λαμβάνεις μόνο με τη συνταγή κάποιου επιστήμονα ψυχικής υγείας και όχι από μόνος σου. Εκείνος γνωρίζει ποιο ακριβώς φάρμακο χρειάζεσαι και για πόσο διάστημα.

Μύθος #2

Δεν υπάρχει θεραπεία για την κατάθλιψη.

Τι ισχύει

Φυσικά και υπάρχει θεραπεία για την κατάθλιψη. Απλώς είναι διαφορετική η προσέγγιση για κάθε ασθενή. Δηλαδή, δεν υπάρχει ένα μυστικό για να απαλλαγεί κανείς από τα συμπτώματα της κατάθλιψης. Για να αντιμετωπιστεί θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν συνολικά το ιστορικό σου, να βρεθεί η βαθύτερη αιτία. Η θεραπεία της κατάθλιψης επιτυγχάνεται με αντικαταθλιπτικά φάρμακα ή με ψυχοθεραπεία ή με συνδυασμό των δύο. Η κατάθλιψη δεν είναι τρόπος ζωής. Είναι 100% ιάσιμη.

Μύθος #3

Όταν νιώσω καλύτερα μπορώ να σταματήσω τα αντικαταθλιπτικά.

Τι ισχύει

Όχι, χωρίς τη γνώμη του ειδικού. Τα αντικαταθλιπτικά πρέπει να λαμβάνονται για όσο διάστημα ορίσει ο ψυχίατρός σου. Δεν πρέπει να τα σταματήσεις απότομα, καθώς είναι πιθανό τα συμπτώματα να υποτροπιάσουν. Συμβουλέψου τον και αποφασίστε μαζί πότε ολοκληρώνεται η θεραπεία και μπορείς να μειώσεις τη λήψη των αντικαταθλιπτικών.

Μύθος #4

Αν κάποιος από τους γονείς μου έχει κατάθλιψη θα πάθω και εγώ.

Τι ισχύει

Δεν έχει αποδειχθεί κάτι τέτοιο μέχρι σήμερα. Το γεγονός ότι ένας άνθρωπος έχει κάποια συναισθηματική διαταραχή όπως η κατάθλιψη δε σημαίνει ότι θα την κληροδοτήσει και στα παιδιά του, καθώς δεν είναι γονιδιακή νόσος. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί ίσως να κληροδοτηθεί η ευπάθεια, όχι όμως η νόσος. Κάθε άτομο είναι μοναδικό και έχει διαφορετικό ιστορικό και διαφορετικά βιώματα. Συνεπώς, δεν πρέπει να εξάγονται βιαστικά συμπεράσματα για την προέλευση μιας συναισθηματικής διαταραχής. Ένα επιβαρυντικό περιβάλλον μπορεί να προδιαθέσει εξίσου ή και περισσότερο από τα γονίδια σε καταθλιπτικές εκδηλώσεις.

Μύθος #5

Τα αντικαταθλιπτικά μειώνουν την ερωτική επιθυμία.

Τι ισχύει

Τα αντικαταθλιπτικά δε μπορούν να επηρεάσουν την ερωτική διάθεση. Συνήθως είναι η ίδια η νόσος που μπορεί να μειώσει την ερωτική επιθυμία και όχι το φάρμακο. Ωστόσο, μερικές φορές η λήψη κάποιων φαρμάκων μπορεί να επηρεάσει την στύση ή την εκσπερμάτωση.