Στο χώρο της ψυχικής υγείας ακούμε συχνά για τη σημασία της θετικής σκέψης και για την έννοια της αγάπης για τον εαυτό μας. Πώς ορίζεται όμως η θετική σκέψη και τι τη διαφοροποιεί από την αρνητική; Τί σημαίνει να αγαπάς τον εαυτό σου και πώς γίνεται αυτό;
Ας ξεκαθαρίσουμε πρώτα με ποιο κριτήριο βάζουμε αρνητικό ή θετικό πρόσημο μπροστά από μια σκέψη: Η θετική σκέψη είναι αυτή που σε βοηθάει να διαχειρίζεσαι κατάλληλα τις προκλήσεις της καθημερινότητας, σε ωθεί στο να εξελιχθείς σε μια καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου, να έρθεις σε επαφή με ανοδικά συναισθήματα και να βελτιώσεις τον τρόπο που σχετίζεσαι.
Η αρνητική σκέψη από την άλλη προκαλεί δυσλειτουργία και συνδέεται με αισθήματα απαισιοδοξίας και ματαιότητας. Με λίγα λόγια αρνητικές είναι οι σκέψεις που μετακυλύουν την προσοχή σου στα απειλητικά στοιχεία μιας κατάστασης, μεγεθύνοντας συχνά τις πιθανές αρνητικές συνέπειες (καταστροφολογία) υποτιμώντας ταυτόχρονα τις ικανότητες σου να αντιμετωπίσεις τις δυσκολίες. Είναι εκείνες οι σκέψεις που αυξάνουν το άγχος σου, αφού, την ίδια στιγμή που αμφισβητούν την ικανότητα σου να τα καταφέρεις, σου ψιθυρίζουν ότι οφείλεις να είσαι τέλειος και αλάνθαστος, τόσο που και εμπλέκεσαι στο κυνήγι μιας άπιαστης τελειότητας και χάνεις την απτή ουσία της ζωής σου.
Ας παρατηρήσουμε τώρα πώς οι αρνητικές σκέψεις προσκολλώνται πάνω σου και κλέβουν το χώρο από τις θετικές και με ποιον τρόπο η διαδικασία αυτή επηρεάζει τον τρόπο που νιώθεις και συμπεριφέρεσαι. Για να κάνουμε τη διαδικασία της παρατήρησης της σκέψης περισσότερο βιωματική, σε προσκαλώ να παίξουμε ένα παιχνίδι:
Φαντάσου ότι μπροστά σου κάπου εκεί έξω είναι όλα όσα έχουν σημασία για σένα. Αγαπημένα πρόσωπα και καταστάσεις, μουσικές, γεύσεις, βιβλία και μελλοντικά σχέδια. Φαντάσου τώρα πως οι παλάμες των χεριών σου είναι οι σκέψεις σου, που είναι συχνά αρνητικές. Σήκωσε τις παλάμες προς τα πάνω, σαν σελίδες ανοιχτού βιβλίου, και οδήγησέ τες μπροστά στο πρόσωπο, καλύπτοντας τα μάτια.
Και παρατήρησε :
Πόσα πράγματα χάνεις από το οπτικό σου πεδίο;
Πόσο αποξενωμένος είσαι από τα αγαπημένα σου πρόσωπα και από όλα αυτά που έχουν σημασία για σένα;
Κι αν άραγε παιζόταν η αγαπημένη σου ταινία, θα ήσουν σε θέση να τη δεις;
Παρατήρησε ακόμη αν μπορείς να εστιάσεις την προσοχή σου σε αυτά που χρειάζεται να κάνεις μέσα στη μέρα σου, ώστε να είσαι λειτουργικός. Μήπως η ενέργεια σου απορροφάται από το εμπόδιο μπροστά στα μάτια σου;
Δοκίμασε τώρα να κρατήσεις απόσταση από τις σκέψεις σου, απομακρύνοντας τις παλάμες των χεριών σου από τα μάτια σου και αφήνοντας τες να πέσουν απαλά στο πλάι.
Και παρατήρησε:
Πόσο συνδεδεμένος είσαι τώρα με τα αγαπημένα σου πρόσωπα και με όλα όσα είναι σημαντικά για σένα;
Πόσο εύκολο σου είναι να αναλάβεις δράση, να εργαστείς, να συγκεντρωθείς, να μαγειρέψεις, να αγκαλιάσεις το παιδί σου;
Πόσο καλά αντιλαμβάνεσαι πού να στρέψεις την προσοχή σου και πού να επενδύσεις την ενέργεια σου;
Θυμήσου: οι σκέψεις σου είναι ακόμη εκεί, σε μια απόσταση, χωρίς να στρεβλώνουν πια την οπτική σου. Έχεις την ευκαιρία να αφουγκραστείς από πού πηγάζει μια αρνητική πληροφορία και, αν χρειάζεται, κάτι να αλλάξεις. Τώρα είσαι σε θέση να δεις τη λάμψη μιας ολοφώτεινης σκέψης που σε οδηγεί στα μονοπάτια του ωφέλιμου. Μπορείς ακόμη και να αντέξεις σκέψεις αγάπης για τον εαυτό σου. Ίσως κάποιες σκέψεις να τις δεις σαν υπενθύμιση να είσαι λίγο πιο ευγενικός με σένα. Να σεβαστείς τους ρυθμούς σου, να εκτιμήσεις τον αγώνα σου, να ανοιχτείς στις ικανότητες σου.
Τώρα οι σκέψεις αρχίζουν να αποκτούν θετικό πρόσημο. Ανακαλύπτεις μέσα τους ψήγματα αγάπης που ζεσταίνουν την ψυχή σου. Ίσως και να είσαι έτοιμος να μοιραστείς την ανακάλυψη σου. Έτσι, να αφήσεις , βρε αδελφέ, να μοσχοβολήσει ένα γύρο ο τόπος αγάπης νότες από τον πυρήνα της αστείρευτης πηγής σου. Και πού ξέρεις… μπορεί κάποιος να ακούσει το άρωμα της αγάπης σου και να ξυπνήσει το μέσα του. Αυτή είναι η δύναμη της θετικής σκέψης, της αναπόφευκτα εμποτισμένης με μόρια αγάπης βγαλμένης από το είναι σου. Και κάπως έτσι αγαπάς τον εαυτό σου. Φύλαξε μέσα σου αυτό το προαιώνιο μυστικό της μεταμόρφωσης: θεραπεία χωρίς αγάπη δεν υφίσταται. Μόνο αυτή εκμηδενίζει φόβους, λύνει τα άλυτα, διαλύει τα «δεν αξίζω» και τις απελπισίες της δύσκολης στιγμής σου.
Αυτή είναι και η ουσία της ψυχοθεραπείας: Να γίνει ο θεραπευτής σου ο καθρέφτης σου να δεις πάνω του με τρυφερότητα τη δυσλειτουργία στις σκέψεις σου εκείνες που, σαν να κλείνεις τα μάτια με τα χέρια σου, περιορίζουν την οπτική της αλήθειας σου, σου κρύβουν ικανότητες, σου κλέβουν δυνάμεις, σε απομακρύνουν από την πίστη στον πυρήνα σου, σε αποξενώνουν από την αγάπη μέσα σου. Γιατί η αληθινή θεραπεία σε βοηθάει να αγκαλιάσεις την ατέλεια, χωρίς να αναιρείς την τελειότητα της πυρηνικής σου ουσίας.
