Από την αρχή της ανθρώπινης ιστορίας η τέχνη αποτελεί μέσο επικοινωνίας και έκφρασης των λαών.
Επιστημονικά και μεθοδευμένα, τα εικαστικά πήραν θεραπευτική χροιά λίγο πριν το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, όταν μία ομάδα ψυχιάτρων συνεργάστηκε με καλλιτέχνες στις ΗΠΑ και στην Αγγλία.
Τα πρώτα δείγματα ήταν σε στρατιώτες με μετατραυματικές εμπειρίες. Κατόπιν η τέχνη μπήκε σε ψυχιατρικά νοσοκομεία όταν καλλιτέχνες δημιούργησαν εργαστήρια ζωγραφικής για ασθενείς. Τα αποτελέσματα ήταν εμφανή στους επιστήμονες της εποχής και έτσι η Art Therapy άρχισε να εμφανίζεται και να παίρνει υπόσταση ακόμα και σε ακαδημαϊκό επίπεδο.
Παρόλο που τα οφέλη της στις ψυχικές διαταραχές εμφανίστηκαν πριν μισό αιώνα περίπου, τις τρεις τελευταίες δεκαετίες έγινε μία συστηματική προσπάθεια και τονίστηκε η δυναμική της στη θεραπεία.
Η Art Therapy προέρχεται από δύο κυρίως τομείς. Την εικαστική τέχνη και την ψυχοθεραπεία. Σε μια τέτοιου είδους θεραπεία, ο θεραπευόμενος εκφράζει μέσα από τη ζωγραφική τα συναισθήματα του, τα όνειρα του, τις τραυματικές εμπειρίες και τα βιώματα του.
Το έργο τέχνης που δημιουργεί αποτελεί τμήματα του εσωτερικού του κόσμου και κρυμμένες πτυχές του εαυτού του.
Το εξαιρετικό σε μια τέτοια συνεδρία είναι ότι εμφανίζονται στοιχεία στη ζωγραφιά τα οποία αποτελούν «αποτυπωμένη μνήμη» για τον θεραπευόμενο. Δεν χρειάζεται να αναλυθεί απαραίτητα κάτι λεκτικά. Βλέπει μπροστά του τη μνήμη ή την εμπειρία. Αποτυπωμένη στο χαρτί. Με αυτό τον τρόπο αναδύονται οι πραγματικές ανάγκες του θεραπευόμενου για να συνεχιστεί η συνεδρία και να επιλυθεί το θέμα που τον απασχολεί.
Για να γίνει περισσότερο κατανοητό, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο θεραπευόμενος ζωγραφίζει το πρόβλημα, τα ανέκφραστα συναισθήματα και πολλές φορές και τη λύση που αναζητά και τον ταλαιπωρεί χρόνια. Προβάλλονται οι εμπειρίες και τα γεγονότα μέσα από σύμβολα και εικόνες τα οποία αποκωδικοποιούνται.
Δεν υπάρχει σωστό και λάθος σε αυτή την περίπτωση. Απλά αφήνεσαι και σε ταξιδεύει η ζωγραφιά.
Το κλειδί είναι ο αυθορμητισμός στη διαδρομή που θα κάνει κάποιος ζωγραφίζοντας. Εκεί ανακαλύπτει συναισθήματα, συγκρούσεις, ιδέες, οράματα που θέλει να εξωτερικεύσει. Όλα ζωντανεύουν στο χαρτί και παίρνουν μορφή δίνοντας σάρκα και οστά στο πρόβλημα.
Αποδεικνύεται ότι η θεραπεία μέσω τέχνης, ωφελεί και χρησιμοποιείται σε μία ποικιλία διαταραχών . Το σημαντικό όμως είναι ότι δεν χρειάζεται να υπάρχει μια παθολογία για να ωφεληθεί κάποιος από την Art Therapy. Είναι μία αποτελεσματική μέθοδος για την βελτίωση της ποιότητας ζωής, της διαχείρισης της καθημερινότητας και της βελτίωσης του εαυτού.
Ενδεικτικά κάποια περισσότερα οφέλη είναι:
- Έκφραση κρυμμένων συναισθημάτων
- Διαχείριση και αντιμετώπιση εσωτερικών συγκρούσεων
- Προβλήματα σχέσεων
- Βελτίωση της αυτοεκτίμησης
- Ενίσχυση ικανοτήτων και δεξιοτήτων όπως η επικοινωνία και η έκφραση
- Μείωση του στρες και του άγχους.
- Αύξηση της συναισθηματικής νοημοσύνης.
Και σε πιο δύσκολες καταστάσεις όπως:
- Μεταβάσεις της ζωής και αλλαγές μεγάλες
- Απώλεια και πένθος
- Απομόνωση και μοναξιά
- Μετατραυματικές εμπειρίες
- Ψυχικές διαταραχές
Σε αυτό το σημείο θα χρειαστεί να διευκρινίσουμε ότι δεν χρειάζεται κάποιος να έχει κάποιο ψυχικό πρόβλημα για να κάνει μια τέτοια συνεδρία. Μπορεί να ωφεληθεί και να απολαύσει ο οποιοσδήποτε αυτή τη μορφή ψυχοθεραπείας αρκεί να θέλει να βελτιώσει και να εξελίξει τον εαυτό του.
Φανταστείτε λοιπόν αν η Art Therapy κάνει όλα τα παραπάνω, τι μπορεί να κάνει και πού μπορεί να φτάσει η Δημιουργική Ψυχοθεραπεία, η οποία είναι μία σύνθεση από τις γνώσεις και την βιωματική μου εμπειρία στην Art Therapy, την ψυχιατρική, την ψυχοθεραπεία και τις τέχνες.
Όπως καταλαβαίνετε μαζί μπορούμε να κάνουμε μεγάλα και σπουδαία θαύματα!
